01.10.2013, 14:11

Zbliża się government shutdown … w Polsce

Dzisiaj media trąbią z tym, że Demokraci i Republikanie nie dogadali się w Kongresie i Senacie i że w SZAPie rozpoczyna się tzw. government shutdown, czyli wysyłanie urzędników na przymusowe bezpłatne urlopy z powodu nieuchwalenia budżetu na kolejny rok. SZAPa ma przynajmniej procedury, które są uruchamiane na wypadek takiego zdarzenia, wypada zapytać co by się stało w Polsce, gdyby u nas doszło do takiego government shutdown, nazwijmy to po polsku “wygaszaniem funkcji państwa”.

Jak może do tego dojść. W bardzo prosty sposób, na skutek nieodpowiedzialnej polityki ministra Sami Wiecie Którego, dług publiczny liczony kreatywna metodą owego ministra, unikalną w skali świata, może przekroczyć 55 procent PKB i wtedy na mocy ustawy o finansach publicznych kolejny budżet musi być zrównoważony, czyli trzeba przeprowadzić cięcia wydatków na kwotę co najmniej 50 mld złotych. To więcej niż fundusz płac wszystkich urzędników, więc jeżeli okaże się, że nie można obciąć wydatków sztywnych, takich jak emerytury i renty, to trzeba będzie zwolnić lub wysłać na długie bezpłatne urlopy większość urzędników. Ale co na to kodeks pracy i inne przepisy, czy to w ogóle można zrobić?

Oczywiście pojawia się pytanie czy to nam w ogóle grozi, skoro minister Sami Wiecie Który za kilka miesięcy rąbnie Polakom prawie 200 mld złotych oszczędności zgromadzonych w drugim filarze, zasypie nimi dziurę budżetową i sztucznie obniży dług publiczny (pamiętajmy że o tyle samo wzrośnie dług ukryty w ZUS). Żeby ocenić to ryzyko spójrzmy na prognozy urzędu owego ministra, dopiero co zatwierdzone przez rząd, czyli na Strategię Zarządzania Długiem Publicznym w latach 2014-2017. Cytuję fragment tego dokumentu za Rzepą:

“W dokumencie zapisano, iż państwowy dług publiczny w tym roku wyniesie 899,5 mld zł (54,8 proc. PKB), w 2014 r. będzie to 810,9 mld zł (47,1 proc. PKB), w 2015 r. – 875,5 mld zł (47,8 proc. PKB), w 2016 r. – 920,9 mld zł (47,1 proc. PKB), a w 2017 r. 964,9 mld zł (46,2 proc. PKB).”

Co budzi zdziwienie? Po pierwsze fakt, że na koniec tego roku dług wyniesie 54,8 procent PKB, to tak jak cena 9,99 w sklepie. A co będzie jak coś się wydarzy na rynkach i dług wyniesie 55,3 procent PKB. No właśnie, wtedy w 2015 roku rozpocznie się wygaszanie funkcji państwa, albo ów minister znowu rąbnie nam jakieś pieniądze, za pomocą podatków albo innych kreatywnych pomysłów. Drugie zdziwienie budzi fakt, że dług publiczny po jednorazowej obniżce na skutek rąbnięcia kasy z drugiego filara w jakiś magiczny sposób zatrzyma się na poziomie 46-47 procent PKB. Rozumiem, że minister Sami Wiecie Który zakłada, że po 2015 roku zamiast niego to stanowisko obejmie ktoś odpowiedzialny, kto nie będzie zadłużał Polski szybciej od Gierka. Ale niestety te prognozy są niewarte funta kłaków. Żeby to dostrzec spójrzmy na prognozy zawarte w Strategii pisanej rok temu, we wrześniu 2012 roku (na lata 2013-2016). W 2013 roku państwowy dług publiczny miał wynieść 867 mld złotych, czyli 51,7 procent PKB. Tymczasem mimo stosowania nowych kreatywnych definicji (metoda podwójnego netto, która została oficjalnie oprotestowana przez Rządowe Centrum Legislacji, co ów minister zignorował, przesuwanie długu do funduszy celowych), państwowy dług publiczny już na koniec II kwartału 2013 roku wyniósł 888 miliardów złotych, czyli prawie 56 procent PKB. Zatem w ciągu zaledwie pół roku ów minister pomylił się 4 punkty procentowe PKB. Strach pomyśleć jak będzie skala pomyłki w ciągu czterech lat. Jedno jest pewne, jeżeli polska gospodarka nie przyspieszy do ponad 4 procent, nie ma możliwości stabilizacji długu i jego poziom przekroczy w horyzoncie strategii nie tylko 55 ale nawet 60 procent PKB, czyli limit zapisany w Konstytucji. I trzeba będzie wygaszać liczne funkcje państwa. Dlatego postuluję, żeby Sejm rozpoczął prace nad ustawą o wygaszaniu funkcji państwa na wypadek, gdyby takie działania trzeba było podjąć. To pomoże uniknąć chaosu.

www.rybinski.eu

Data: 01.10.2013, 14:11

Kategoria: Gospodarka

Tagi: #shutdown #Polska #rząd

Polub nas na Facebooku

Krzysztof Rybiński

Economy of the XXI century - https://www.mpolska24.pl/blog/economy-of-the-xxi-century

Professor Krzysztof Rybinski holds MA in computer sciences, and Ph.D. in economics. He has an extensive professional background. He worked as software engineer in Tokyo, director of the Soros Foundation programs in CEE, a consultant to the World Bank. He was chief economist and managing director at commercial banks. In 2004, he was appointed the Deputy Governor of the National Bank of Poland by the President of Poland and performed this function for four years until 2008. He was in charge of research, foreign exchange reserves management, payment systems, cash circulation management, monetary statistics and international relations. Under his supervision National Bank of Poland changed its investment strategy which resulted in additional one billion dollars profit for Poland. In 2004-2005, he was member of the EU Economic and Financial Committee, and in 2007-2008 a member of the Polish Financial Services Authority. In 2007-2008 he served as a World Bank alternate governor for Poland. He was also member of the supervisory boards of several financial sector companies (2008-2009) and Partner in Ernst & Young Poland (2008-2010). Since 2010, he has been Professor and President of Vistula University in Warsaw, which offers education to students from more than 30 countries. In 2012 he launched the investment fund called EUROGEDDON, its investment strategy assumes deepening financial crisis in the Eurozone. The fund launch was covered by Financial Times and CNN International.

Krzysztof Rybinski was economic advisor to several Polish governments. In the last few years he was a coauthor of country higher education strategy, e-government strategy and intellectual capital strategy.

Krzysztof Rybinski is author of numerous refereed papers in economics and (co) author of several books. In March 2012 ranking he was ranked the fourth best Polish economist by number of scientific citations. In October 2012 he received the business award of most respected Polish economist. He has also contributed hundreds of articles on economics and financial markets to Polish newspapers. He published in The Wall Street Journal, Financial Times and The Economist. He was the first senior central banker in the world to have started a popular and often quoted by media economic blog www.rybinski.eu already in 2006.